مدیریت بازاریابی: رمز رقابت در عصر کسب و کار مدرن

مدیریت بازاریابی یک فرایند است که در آن تصمیمات استراتژیک در مورد توزیع منابع بازاریابی یک سازمان اتخاذ می شود. این فرایند شامل برنامه ریزی، اجرا و کنترل فعالیت های بازاریابی است.

تعریف مدیریت بازاریابی

مدیریت بازاریابی به مجموعه ای از فعالیت ها، فرآیندها و سیستم ها اشاره دارد که شرکت ها را قادر می سازد تا نیازها و خواسته های مشتریان خود را شناسایی، ارزیابی، انتخاب و رضایت بخشی کنند. این فرایند شامل تحقیقات بازار، توسعه محصول، تبلیغات، فروش و خدمات پس از فروش است.

مقاله پیشنهادی ما به شما همراهان گرامی: مطالعه مقاله بازاریابی چند کاناله

اگر بخواهیم مدیریت تبلیغات و بازاریابی را به انواع مختلفی دسته بندی کنیم، می توانیم آن را به 9 دسته تقسیم نماییم.

1. استراتژی های بازاریابی
2. مدیریت نمودن برند
3. توسعه بخشیدن به محصولات
4. بازاریابی بین المللی
5. توسعه کسب و کار
6. ایجاد روابط رسانه ای
7. عملیات بازاریابی
8. بازاریابی مشتریان
9. فروش

مدیریت بازاریابی

نظریه پیتر دراکر درباره مارکتینگ

پیتر دراکر صاحب نظر دیگری در حوزه بازاریابی است. او در پاسخ به سوال مدیریت بازاریابی چیست می‌گوید این علم برای شناخت و درک مشتری و ارائه محصولی متناسب با نیاز او ایجاد شده است. پیتر دراکر می‌گوید بازاریابی چیزی فراتر از هنر فروش محصولات است و بازاریابان حرفه‌ای باید به دنبال فروش حداکثری و کسب سود زیاد باشند.

او می‌گوید مدیران بازاریابی باید استراتژی مناسبی داشته باشند تا بتوانند مشتریانی که آماده خرید هستند را تحت تأثیر قرار دهند. مدیران بازاریابی همچنین باید به چرخه طول عمر محصول و میزان دوام نیاز بازار توجه داشته باشند. آن‌ها باید به این نکته دقت کنند که یک محصول تا چه زمانی در بازار کاربردی است و بعد از آن چطور باید آن را متناسب با نیاز بازار بروزرسانی کنند. با ترکیب نظرات دراکر و کاتلر متوجه می‌شویم مفهوم مدیریت بازاریابی چیست.

اهمیت مدیریت بازاریابی

مدیریت بازاریابی یکی از مهم ترین استراتژی های دنیای تجارت است. این تخصص می تواند به شما کمک نماید تا مشکلات و موانع مقابل خود را در دنیای تجارت به خوبی شناسایی نمایید و راه های مقابله با آن ها را پیش بینی کنید. به طور کلی این استراتژی به شما کمک می نماید تا در ابتدای بازاریابی بتوانید نیازها و خواسته های مخاطبان خود را درک کنید و با توجه به آن ها برای تبلیغ و بازاریابی محصولات خود طرح ریزی نمایید.

فرآیند مدیریت بازاریابی به این صورت است، که در ابتدا به تجزیه و تحلیل بازار می پردازد. سپس رفتار مصرف کنندگان را نسبت به محصولات مشابه مورد ارزیابی قرار می دهد. پس از آن اهداف برند را مورد بررسی قرار می دهد و استراتژی های لازم برای دستیابی به آن ها را تعریف می نماید. سپس به توسعه محصول و ایجاد پیام های تاثیرگذار برای معرفی محصول می پردازد. در این مرحله برای اجرا نمودن برنامه بازاریابی اقدام نموده و مناسب ترین روش های بازاریابی محصول را انتخاب می نماید. در نهایت نیز بر روی روند بازاریابی کنترل و نظارت خواهد کرد.

رقابت با رقبا: مدیریت بازاریابی به شرکت ها کمک می کند تا با رقبای خود رقابت کنند و به مشتریان نشان دهند که چرا محصولات یا خدمات آنها بهتر است.

افزایش فروش: با استفاده از استراتژی های بازاریابی موثر، شرکت ها می توانند محصولات و خدمات خود را به مشتریان بیشتری معرفی کنند، که می تواند منجر به افزایش فروش شود.

ساخت برند: مدیریت بازاریابی یکی از راه های اصلی برای ساخت و تقویت برند است. با استفاده از بازاریابی، شرکت ها می توانند شخصیت و ارزش های برند خود را ارتقا دهند.

فلسفه مدیریت نمودن بازاریابی

شاید برای شما این سوال ایجاد شود که فلسفه مدیریت بازاریابی در فعالیت های تجاری چیست. فلسفه های مختلفی در این رابطه وجود دارند که اثبات می کنند این تخصص می تواند موضوع و مسیر بازاریابی را به خوبی تعیین نماید. این تخصص می تواند مفاهیم بسیار زیادی را در دنیای بازاریابی تعریف نماید. از مهم ترین فلسفه های اجرای مدیریت تبلیغات و بازاریابی می توان به موارد زیر اشاره نمود.

• مشخص نمودن کارایی تولید و در اولویت قرار دادن آن
• اولویت بندی نمودن محصول ها با توجه به کیفیت آن ها
• تعریف مفهوم فروش و قرار دادن رضایت مشتری در اولویت
• اولویت بندی میزان سود دریافتی بر اساس میزان رضایت مشتریان
• اولویت بندی اجتماعی محصول بر اساس میزان تاثیرگذاری محصول به صورت عمومی

ویژگی های مدیریت بازاریابی

فراموش نکنید که فلسفه های مدیریت بازاریابی و ویژگی های آن کاملا با یکدیگر متفاوت اند. زیرا فلسفه های مدیریت به تعریف و توصیف کلی اهداف بازاریابی می پردازد. در صورتی که ویژگی های آن به منظور حفظ کیفیت مدیریت و دستیابی به موفقیت مورد توجه قرار می گیرند. از مهم ترین و اساسی ترین ویژگی های مدیریت تبلیغات و بازاریابی می توان به موارد زیر اشاره نمود.

1. این استراتژی در درک نیازها و خواسته های مشتری نقش بسیار مهمی را ایفا می کند.
2. از طرفی در دستیابی به اهداف برند نیز بسیار تاثیرگذار است.
3. استراتژی مدیریت بازاریابی از مجموعه فعالیت هایی تشکیل شده که به منظور دستیابی به هدفی مشخص در یک راستا قرار گرفته اند.
4. همچنین از مهم ترین ویژگی های این استراتژی می توان به آسان نمودن تبادل میان برند و مشتری اشاره نمود.

مدیریت بازاریابی

جنبه‌های مختلف بازاریابی

بازارگرایی: گرایش به بازار و نیازهای مشتریان اولین ویژگی بازاریابی جدید است. مدیران موفق کسانی هستند که سازمان و محصولات خود را با شرایط روز همگام سازند. این همگامی زمانی امکان پذیر است که کارکنان و مدیران، گرایش به بازار را به عنوان یک فرهنگ و بینش بپذیرند و دنبال کنند.

بازارشناسی: شناخت لازمه ی هر حرکت عاقلانه و هر تصمیم اصولی است. شناخت بازار تلاشی نظام‌مند است برای گردآوری، ثبت و نگهداری اطلاعات مربوط به اجزای تشکیل دهنده بازار.

بازارجویی: یعنی جستجو برای یافتن مناسبترین بازار و بخشهایی که سازمان می‌تواند در آنجا به صورت مفید و موثرتر حضور یابد و پاسخگوی نیازها و خواسته‌های مردم باشد.

بازارسازی: بازارسازی یعنی ارائه ی محصولی مناسب به مشتری با قیمتی مطلوب، در محل و زمان موردنظر و دلخواه او و با استفاده از ابزار و روشهای تبلیغاتی، تشویقی و آگاه کننده.

بازارگردی: بازارگردی وظیفه‌ای است که تیم بازاریابی را وادار می‌سازد تا بیش از دیگران و پیش از آنها از تحولات و تغییرات بازار آشنا گردد. این آگاهی از طریق حضور در صحنه ی رقابت و مبادله و مشاهده بازارها امکان پذیر است.  بازارگردی دید تازه‌ای به مدیران می‌دهد و افقهای تازه‌ای فرا روی مدیران قرار می‌دهد.

بازارسنجی: بازارسنجی یعنی اندازه‌گیری عملکرد، یافتن انحراف‌ها و تشخیص فاصله‌ها بین هدف و عملکرد واقعی و ارائه پیشنهادها برای اصلاح امور بازاریابی سازمان.

بازارداری: بازارداری یعنی حفظ مشتریان کنونی و تشویق و ترغیب آنان به خرید بیشتر و تداوم خرید از طریق ایجاد رضایت در آنان. بازارداری هنر و مهارت راضی سازی مشتری است.

بازارگرمی: برای بازارداری لازم است بازارگرمی را از دست ندهیم. بازارگرمی یعنی تبلیغات و تشویقات به موقع جهت آگاه ساختن، متقاعد ساختن و ترغیب مشتریان برای ارتباط بیشتر با سازمان و خرید از آن و مقابله با حرکات رقیب. یکی از مهمترین ابزارهای بازارگرمی استفاده از خلاقیتها، نوآوریها و ابتکارات است.

بازارگردانی: همه فعالیت‌های بازاریاب را می‌توان در بازارگردانی خلاصه نمود. بازارگردانی یعنی مدیریت بازار که شامل برنامه‌ریزی، سرپرستی، اجرا و کنترل امور گوناگون و ابعاد مختلف بازاریابی است.

اصول مدیریت بازاریابی سنتی

مدیریت بازاریابی در مفهوم سنتی خود براساس سه اصل زیر استوار است:

بخش بندی بازار

انتخاب بازار هدف

جایگاه یابی (موضع‌یابی)

تحولات مدیریت بازاریابی

زمانی بازاریابی مبتنی بر فلسفه تولید بود و تمرکز بر تولید انبوه برای تقاضای سیری ناپذیر بازار بود. با رشد رقابت فلسفه فروش و ایجاد بازار حاکم شد. سرانجام فلسفه مشتری رویکرد حاکم در بازاریابی شد. وفاداری مشتریان کلیدی برای جلوگیری از ریزش مشتریان و البته افزایش قصد خرید مشتریان بوده است. براین اساس تحولات زیر مدیریت بازاریابی را دستخوش تغییر کرد.

مشتری‌محوری

بازارمحوری

بازاریابی رابطه مند

مدیریت ارتباط با مشتری

بازاریابی داخلی

نتیجه گیری

مدیریت بازاریابی یکی از ابزارهای حیاتی برای موفقیت هر کسب و کار است. با استفاده از استراتژی های بازاریابی موثر، شرکت ها می توانند بازار خود را گسترش دهند، فروش خود را افزایش دهند و برند خود را تقویت کنند. در دنیای کسب و کار امروز، مدیریت بازاریابی بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد.

مهشاد لازمی