مالیات شرکت ها

مالیات شرکت ها یا مالیات بر شرکت‌ ها، نوعی از مالیات است. که بر اساس درآمدهای تولیدی و فعالیت‌ های اقتصادی شرکت‌ ها تحت پرداخت قرار می‌گیرد. این مالیات به عنوان یکی از منابع مهم درآمد دولت مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای تأمین اقتصاد کشور اهمیت زیادی دارد.

نحوه محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی (مالیات شرکت ها)

طبق ماده 105 قانون مالیات‌های مستقیم و تبصره‌های آن كلیه اشخاص حقوقی ایرانی كه در اداره ثبت شركت‌ها به ثبت رسیده‌اند. و همچنین اشخاص حقوقی خارجی، باید بابت درآمدهایی كه در طول یك سال مالیاتی در ایران یا از ایران كسب می‌كنند. معادل 25% از درآمد مشمول مالیات (سود) را به عنوان  مالیات عملکرد پرداخت كنند.

احتمالا این موضوع جالب باشد

كه چرا اشخاص حقوقی باید بابت درآمدهایی كه در خارج از ایران نیز تحصیل می‌كنند مالیات پرداخت كنند. این موضوع در تبصره ماده. 180 قانون مالیات‌ها درج شده است. و منظور این است كه به طور مثال اگر شركتی در یك سال مالیاتی 100 ریال در خارج از كشور مالیات پرداخت كرده باشد. ولی طبق قوانین مالیاتی ایران بابت همان مقدار سود باید 500 ریال به دولت مالیات بپردازد، زیرا مبلغ مالیات در ایران بیشتر است. و باید مابه التفاوت یعنی 400 ریال مالیات مربوطه را پرداخت کند.

البته یك شرایط استثائی هم وجود دارد و آن این است كه طبق قانون موافقتنامه اجتناب از مالیات مضاعف كه دولت ایران با برخی دول خارجی منعقد می‌كند بابت هر مقدار مالیاتی كه اشخاص حقوقی در خارج پرداخت كرده‌اند نیازی نیست مجددا بابت مابه الاختلاف آن مبلغی بپردازند.

مقاله پیشنهادب ما به شما همراهان گرامی: مطالعه مقاله قانون مالیات بر شرکت ها و تجارت

نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی (مالیات بر درآمد شرکت ها)

همان گونه كه گفته شد. اشخاص حقوقی باید به میزان 25% از سودی كه در یك سال به دست می‌آورند. مالیات بپردازند اما برخی استثنائات وجود دارد که در زیر به آن می‌پردازیم.

•  شركت‌های خدماتی كه هدف از تاسیس آن‌ها سود نیست مثل خیریه‌ها كه طبق تبصره 1 ماده 105 مالیات‌ها به طور معمول لازم نیست مالیاتی پرداخت كنند ولی اگر همین مؤسسات خیریه فعالیت سود دهی داشته باشند مثل فروش املاك یا غیره مالیات آن ها به صورت مقطوع مطابق ماده 59 ق.م.م محاسبه می گردد.
•  اگر شركت به صورت اتحادیه‌های تعاونی ثبت شده باشد. طبق تبصره 6 ماده 105 قانون مالیات مستقیم شامل تخفیف در محاسبه نرخ مالیاتی می‌باشد. یعنی به جای 25% باید 18.75% از درآمد مشمول مالیات (سود) را به عنوان مالیات عملكرد بپردازد.
•  مالیات مؤسسات كشتیرانی و هواپیمایی خارجی كه بابت حمل كالا، كرایه مسافر و مواردی از این قبیل از ایران عایدی داشته باشند صرفا باید به میزان 5% از كل مبلغ وجهی كه در ایران و چه در مقصد و یا بین راه دریافت كرده‌اند را به عنوان مالیات عملكرد پرداخت كنند.

·         محاسبه جرایم مالیات شرکت ها

• سازمان امور مالیاتی برای مالیات شرکت ها و همچنین. بابت تکلیفی که بر عهده آنان گذاشته.است، یک ضمانت اجرایی نیز در نظر گرفته است. تا درصورت عدم انجام تکالیف بتواند. آنان را جریمه کند و همچنین اهرم فشاری بابت انجام تکالیف داشته باشد.
• به عنوان مثال اگر شرکتی دفاتر قانونی خود را پلمپ ننماید. و یا تسلیم اداره امور مالیاتی نکند، به میزان ۲۰% مالیات متعلقه شرکت جریمه خواهد شد. و یا اگر دفاتر را ارائه نماید اما دفاتر در زمان رسیدگی توسط بازرسان و ممیزین مالیاتی رد شود، در محاسبه مالیات شرکت علاوه بر آنکه سازمان به دلیل عدم ارائه اسناد و مدارک راسا می‌تواند مالیات را بصورت برآوردی اعلام نماید، همچنین بابت رد دفاتر قانونی نیز ۱۰% مالیات متعلقه در محاسبه مالیات شرکت ها آن شخص حقوقی را جریمه خواهد کرد.
• البته همه این‌ها به شرطی است. که اظهارنامه ارسال شده باشد؛ چنانچه شرکتی کلا اظهارنامه ارسال ننماید. سازمان امور مالیاتی علاوه بر آنکه به طریق مختلف مانند رسیدگی به گردش حساب‌های بانکی، مدارک، مستندات و فاکتورهای صادره برای شرکت، تطبیق لیست معاملات فصلی طرف حساب‌های شرکت و…نسبت به تخمین و برآورد. مالیات شرکت اقدام می‌نماید، مطابق با ماده ۱۹۲ قانون مالیات‌های مستقیم، ۳۰% مالیات متعلقه را نیز به عنوان جریمه برای او درنظر خواهد. گرفت.
• البته همه این‎ها در شرایطی است که شرکت در اظهارنامه خود مبالغ واقعی را اعلام نماید. اما اگر این اتفاق رخ ندهد، یعنی شرکت در اظهارنامه خود مقداری از فروش خود را اعلام ننماید، در صورتی که سازمان امور مالیاتی بتواند. این مبالغ و این فروش‌ها تشخیص دهد. علاوه بر دریافت مبلغ آن مطابق با قوانین محاسبه مالیات. شرکت ها، ۳۰% مالیات متعلقه را نیز به عنوان جریمه کتمان از شرکت مطالبه و دریافت می‌نماید.
• همچنین موارد دیگری نیز در تکالیف و مالیات شرکت ها متفاوت است. مانند مالیات های تکلیفی که بر عهده شرکت ها می‌باشد. اما اشخاص حقیقی نیازی به رعایت آن ندارند. مانند کسر مالیات بر اجاره موجر در شرایطی که مستاجر شخص حقوقی باشد.

تفاوت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و اشخاص حقوقی

• طبق قوانین مالیات‌های مستقیم هم اشخاص حقوقی و هم اشخاص حقیقی باید. بابت درآمد مشمول، مالیات پرداخت كنند. و مهم‌ترین تفاوت تنها نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی است.اشخاص حقیقی باید طبق ماده 131 قانون، مالیات را محاسبه كنند. كه به صورت پلكانی و بر اساس میزان درآمد. مشمول مالیات و به نرخ های 15%، 20% و 25% می‌باشد. كه جزئیات مربوط در ذیل همین ماده درج شده است. ولی اشخاص حقوقی به جز استثنائات باید بابت هر درآمد مشمول مالیات كه كسب می‌كنند. 25% آن را به عنوان مالیات عملكرد بپردازند.

·         معافیت های مالیات بر اشخاص حقوقی (مالیات بر درآمد شرکت ها)

• منظور از معافیت مالیات این است. كه سازمان مالیاتی با توجه به شرایط و ضوابطی. كه در ماده 132 قانون مالیات‌های مستقیم به تفضیل وجود دارد،‌ مزایایی برای برخی اشخاص حقوقی در نظر می‌گیرد. كه مالیات كمتری پرداخت کرده. و یا تا چند سال، مالیاتی پرداخت نكنند.
• البته شرط برخورداری. اشخاص حقوقی طبق ماده 146 مکرر، برای استفاده از معافیت‌های مالیاتی مشخص شده است. یعنی اشخاص حقوقی حتما باید اظهارنامه‌های مالیاتی را در موعد مقرر ارسال كنند،‌ درآمدی را كتمان نكنند. و مدارك مورد نیاز خود را نیز به سازمان مالیاتی ارائه دهند. چون در غیر اینصورت نه تنها اشخاص حقوقی از معافیت مالیاتی نمی‌توانند. استفاده كنند بلكه مشمول جرایم مالیاتی نیز خواهند شد.

مثال هایی برای محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی

فرض كنید شخص حقوقی اظهارنامه مالیاتی را در مرعد مقرر به شرح زیر اعلام كرده است:

كل درآمد در یك سال : 1،000 ریال

كل هزینه‌ها در یك سال : 500 ریال

محاسبه درآمد مشمول مالیات در صورتی كه سازمان مالیاتی تمام هزینه‌های مؤدی را تایید كند به شرح زیر است:

500 ریال = 1000 – 500   : درآمد مشمول مالیات

125 ریال = 25% * 500  : مالیات متعلقه

با وجود ارسال اظهارنامه در موعد مقرر، سازمان مالیاتی مبلغ 100 ریال از هزینه‌های مودی را تایید نكند:

600 ریال = 500+100 = 1000 – 500 = درآمد مشمول مالیات

150 ریال = 25% * 600 =مالیات متعلقه

شخص حقوقی اظهارنامه مالیاتی را در موعد مقرر به سازمان مالیاتی ارسال نكرده است:

در این حالت اگر ضریب اینتاكد را مثلا 30% در نظر بگیریم؛ درآمد. و فروشی را كه سازمان مالیاتی برای مؤدی با توجه به مدارك به دست آورده است. 2،000 ریال باشد، درآمد مشمول مالیات به شرح زیر محاسبه خواهد شد:

25% * ضریب اینتاكد * فروش(درآمد) = درآمد مشمول مالیات

150 ریال = 25% * 30% * 2،000 = درآمد مشمول مالیات

جمع بندی

شرکت ها به عنوان دسته بندی شاخصی از اشخاص حقوقی دارای تکالیف مالیاتی خاص و بیشتری نسبت به دیگر مودیان مالیاتی هستند. نرخ و نحوه محاسبه مالیات آنها بسیار متفاوت از اشخاص حقیقی است. پس باید توجه داشت. که برای  مشاوره مالیاتی حتما تمامی. این نکات در نظر گرفته شود.تا در زمان  ارسال اظهارنامه و محاسبات مالیات شرکت ها کمترین اشتباه رخ داده. و زیانی به مجموعه وارد نشود.

مهشاد لازمی