انتخاب هیئت مدیره شرکتهای سهامی خاص و شرایط آن
انتخاب هیئت مدیره در شرکتهای سهامی خاص یکی از مهمترین مراحل در مدیریت و راهبری شرکت است. این فرآیند باید با دقت و بر اساس قوانین و مقررات مربوطه انجام شود. در این مقاله، به بررسی شرایط و مراحل انتخاب هیئت مدیره در شرکتهای سهامی خاص میپردازیم.
هیئت مدیره شرکت چه کسانی هستند
قانون گذار در مورد کلیه شرکت ها، اعم از شرکت های سهامی عام و سهامی خاص و شرکت های تعاونی، نهاد هیئت مدیره را پیش بینی و اداره شرکت ها از وظایف هیئت مدیره دانسته شده است. سوالی که ممکن است در این میان، مطرح شود این است که هیئت مدیره شرکت چه کسانی هستند؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که هیئت مدیره، هیئتی است که لزوما از میان اعضای هیئت مدیره انتخاب می شوند و وظیفه اداره شرکت را بر عهده دارند. اعضای هیئت مدیره مدیران و نمایندگان شخص حقوقی، یعنی همان شرکت تجاری هستند و وظیفه اداره شرکت در چهارچوب اساسنامه را بر عهده دارند.
مقاله پیشنهادی ما به شما همراهان گرامی: مطالعه مقاله تعداد اعضای هیئت مدیره شرکت تعاونی
شرکت های سهامی عام و خاص و شرکت های تعاونی
، تنها شرکت هایی هستند که قانون گذار برای آن ها نهاد هیئت مدیره را در نظر گرفته است، اما در عمل مشاهده می شود که سایر شرکت ها هم هیئت مدیره تعیین می کنند و اداره امور شرکت را به این هیئت محول می کنند. رابطه اعضای هیئت مدیره با شرکت تابع قانون کار نمی باشد، بلکه تابع قرارداد خصوصی فی ما بین آن ها است و به نوعی، رابطه وکیل و موکل می باشد.
اعضای هیات مدیره تمامی شرکت ها
لزوما باید از میان سهامداران شرکت تعیین شوند و نمی توان اشخاص غیر سهامدار را از خارج شرکت در میان اعضای هیئت مدیره قرار داد. البته برخلاف اعضای هیئت مدیره، انتخاب مدیرعامل خارج از اعضای شرکت و سهامداران بلامانع است. علاوه بر این باید گفت که اعضای هیئت مدیره می توانند شخص حقیقی یا شخص حقوقی باشند. شخص حقوقی عضو هیئت مدیره باید نماینده ای برای حضور در جلسات تعیین کند.
شرایط سنی و ضوابط اعضای هیات مدیره شرکت
برای این که اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی بتوانند عضو هیئت بشوند؛ لازم است شرایطی که قانون گذار برای ایشان تعیین کرده است را دارا باشند. علاوه بر این گاهی اوقات در برخی از شرکت ها، اساسنامه شرکت نیز شرایطی را برای عضویت در هیئت مدیره تعیین می کند که وجود آن ها نیز الزامی است. ضمنا اعضای هیئت مدیره نباید دارای موارد ممنوعیت قانونی باشند. در ادامه اساسی ترین شرایط سنی و ضوابط اعضای هیات مدیره شرکت بیان خواهد شد:
اهلیت:
اعضای مدیر اگر دارای اهلیت باشند، فارغ از اینکه سن آن ها چقدر است؛ می توانند به عضویت هیئت مدیره درآیند، چرا که قانون برای مدیران شرکت شرط سنی در نظر گرفته نشده است و صرف وجود اهلیت تمتع کفایت می کند. طبق ماده ۸۵ قانون امور حسبی، صغیر ممیز با اجازه ولی خود می تواند مدیر شرکت سهامی گردد. البته ممکن است اساسنامه شرکت، عضویت در هیئت مدیره را منوط به شرایط سنی یا داشتن تخصص خاصی کند.
سهامدار و عضو شرکت بودن:
برای این که شخصی عضو هیئت مدیره شرکت گردد، لازم است تا از سهام داران آن شرکت باشد و عضویت اشخاص غیر سهام دار در شرکت ممنوع است. البته در مورد اشخاص حقوقی که سهام دار یک شرکت دیگر هستند و عضو هیئت مدیره آن می شوند؛ باید یک نماینده معرفی کنند تا در جلسات حاضر شود. نماینده شخص حقوقی لازم نیست که حتما سهام دار باشد و می تواند از فراد غیر سهام دار باشد.
عدم محرومیت از مدیریت شرکت:
قانون برخی از اشخاص را از عضویت در هیئت مدیره شرکت های تجاری محروم کرده است. از جمله این اشخاص می توان به محجورین و اشخاص ورشکسته اشاره کرد. به علاوه ارتکاب جنایت یا یکی از جرایم سرقت، خیانت در امانت، کلاهبرداری، اختلاس، تدلیس در معاملات و تصرف غیرقانونی در اموال عمومی یا جرایم در حکم کلاهبرداری یا خیانت در امانت نیز اشخاص را از عضویت در هیئت مدیره محروم می سازد.
فقدان موارد ممنوعیت:
رئیس جمهور، معاونان رئیس جمهور، وزیران و کارمندان دولت، طبق قانون اساسی از عضویت در هیات مدیره یا مدیریت عامل انواع مختلف شرکت های خصوصی به جز شرکت های تعاونی ادارات و موسسات را منع شده اند. همچنین طبق قانون اساسی امتیازات تشکیل شرکت ها و موسسات در امور تجارتی و صنعتی و کشاورزی و معادن و خدمات نباید به اشخاص خارجی داده شود و مطلقا ممنوع می باشد.
نحوه و چگونگی انتخاب اعضای هیئت مدیره شرکت سهامی عامی
در شرکت ها هیئت مدیره و اعضای آن بالاترین رده اجرایی می باشند. مهم ترین وظیفه آن ها اجرای مصوبات مجامع و مدیریت امور روزانه شرکت است. انتخاب اعضای هیئت مدیره شرکت در یک پروسه عادلانه و توافقی انجام می گیرد. سهامداران مطابق قوانین کشوری در مجمع عمومی عادی از بین خودشان، اعضای هیئت مدیره شرکت را تعیین می کنند.
علاوه بر این، مجمع عمومی موسس در انتخاب اولین مدیران شرکت نقش دارد. البته اعضای انتخابی باید تایید صلاحیت باشند تا بتوانند جزو هیئت مدیره شرکت فعالیت کنند. نحوه و چگونگی انتخاب اعضای هیئت مدیره شرکت سهامی عامی و سایر شرکت ها تقریبا شبیه به هم می باشد.
طبق بند 3 ماده 74 لایحه اصلاحی قانون تجارت،
اولین مدیران شرکت ها در مجمع موسسان انتخاب می شوند. خود این مجمع با حضور تعدادی از پذیره نویسان یا اعضای شرکت که حداقل بیشتر از 50 درصد سرمایه شرکت را تعهد نموده باشند، تشکیل می شود. در پایان دوره اول، شرایط برای انتخاب اعضای هیئت مدیره جدید انجام می گیرد. طبق مواد 108 و 109 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت، انتخاب اعضای هیئت مدیره شرکت برای دوره اول با مجمع عمومی موسس و در دوره های بعدی با مجمع عمومی عادی است. مدت مدیریت اعضای هیئت مدیره ۲ سال است و پس از پایان این مدت مجددا می توانند به در سمت خود ابقا شوند.
انتخاب اعضای هیئت مدیره در شرکتهای سهامی خاص بر اساس معیارهای مختلفی انجام میشود. در اینجا به برخی از مهمترین معیارها و فرمولهای انتخاب اشاره میکنم:
تجربه و تخصص: اعضای هیئت مدیره باید تجربه و تخصص کافی در زمینههای مرتبط با فعالیت شرکت داشته باشند.
شخصیت و رفتار: شخصیت و رفتار اعضای هیئت مدیره نیز بسیار مهم است و باید با فرهنگ و ارزشهای شرکت همخوانی داشته باشد.
ارتباطات و شبکه روابط: اعضای هیئت مدیره باید دارای شبکه روابط قوی و ارتباطات مؤثر باشند تا بتوانند به توسعه و پیشرفت شرکت کمک کنند.
تعداد اعضا: تعداد اعضای هیئت مدیره نیز باید متناسب با نیازها و اهداف شرکت تعیین شود.
خلاصه مطلب
همچنین، برای انتخاب مدیران شرکت سهامی خاص، فرمول ویژهای به کار گرفته میشود که بر اساس آن تعداد آرای هر سهامدار در تعداد مدیرانی که باید انتخاب شوند ضرب میگردد.
- شرایط عمومی اعضای هیئت مدیره
- تابعیت: اعضای هیئت مدیره باید تابعیت کشور محل ثبت شرکت را داشته باشند.
- سن: اعضای هیئت مدیره باید حداقل ۱۸ سال سن داشته باشند.
- سابقه کیفری: اعضای هیئت مدیره نباید دارای سابقه کیفری موثر باشند.
-
شرایط اختصاصی اعضای هیئت مدیره
- تحصیلات و تجربه: اعضای هیئت مدیره باید دارای تحصیلات و تجربه مرتبط با فعالیتهای شرکت باشند.
- سهامداری: در برخی موارد، اعضای هیئت مدیره باید سهامدار شرکت باشند.
-
مراحل انتخاب هیئت مدیره
- تشکیل مجمع عمومی: انتخاب اعضای هیئت مدیره در مجمع عمومی عادی یا فوقالعاده انجام میشود.
- رأیگیری: اعضای هیئت مدیره با رأیگیری از میان سهامداران انتخاب میشوند.
- ثبت در اداره ثبت شرکتها: پس از انتخاب، اعضای هیئت مدیره باید در اداره ثبت شرکتها ثبت شوند.
-
مدت زمان عضویت در هیئت مدیره
- مدت زمان عضویت: مدت زمان عضویت اعضای هیئت مدیره معمولاً دو سال است، اما این مدت میتواند بر اساس اساسنامه شرکت تغییر کند.
- تمدید عضویت: اعضای هیئت مدیره میتوانند پس از پایان دوره عضویت، مجدداً انتخاب شوند.
-
وظایف و مسئولیتهای هیئت مدیره
- تصمیمگیری: هیئت مدیره مسئول تصمیمگیری در مورد مسائل کلان شرکت است.
- نظارت: هیئت مدیره باید بر عملکرد مدیرعامل و سایر مدیران شرکت نظارت کند.
- گزارشدهی: هیئت مدیره موظف است گزارشهای مالی و عملکردی شرکت را به مجمع عمومی ارائه دهد.
نتیجه گیری
برای انتخاب اعضای هیئت مدیره شرکت سهامی خاص، معیارهای مختلفی باید در نظر گرفته شود. این معیارها شامل تجربه و تخصص در زمینههای مرتبط با فعالیت شرکت، شخصیت و رفتار مناسب، و داشتن شبکه ارتباطی قوی است. همچنین، اعضای هیئت مدیره باید سهامدار شرکت باشند و سابقه کیفری نداشته باشند.
در نهایت، انتخاب اعضای هیئت مدیره باید به صورت دموکراتیک و با رعایت قوانین و مقررات مربوطه انجام شود تا بتوانند به بهترین شکل ممکن وظایف خود را انجام دهند و به پیشرفت و توسعه شرکت کمک کنند.
برای ارسال نظر لطفا ابتدا وارد حساب کاربری خود شوید. صفحه ورود و ثبت نام